Kom in actie en laat je stem horen!
Sinds 2023 voert de Europese Commissie een studie uit naar de mogelijke invoering van een EU-brede positieflijst voor huisdieren. Deze lijst zou vastleggen welke diersoorten nog als huisdier gehouden mogen worden binnen de Unie, op basis van het “nee, tenzij”-principe. Alleen soorten die expliciet op de lijst staan, blijven toegestaan; alle overige soorten worden in beginsel verboden. Lees in dit artikel meer over de EU-positieflijst.
Hoewel het doel – bescherming van dierenwelzijn, volksgezondheid en biodiversiteit – legitiem is, blijkt uit nationale ervaringen dat het instrument van de positieflijst in de praktijk vaak tekortschiet. De Nederlandse huis- en hobbydierenlijst, is daarvan een treffend voorbeeld. Gebrekkige wetenschappelijke onderbouwing, ondoorzichtige besluitvorming en het ontbreken van consistent beleid hebben geleid tot onzekerheid, juridische procedures en maatschappelijke polarisatie.
Daarbij komt dat een EU-brede positieflijst niet los te zien is van het Europese recht. Het vrije verkeer van goederen – waaronder dieren – is verankerd in artikelen 28 en 29 van het verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Elke beperking op dat verkeer moet aantoonbaar noodzakelijk, proportioneel en niet-discriminerend zijn. Tot nu toe ontbreekt een breed gedragen juridische en wetenschappelijke rechtvaardiging die aan deze vereisten voldoet. Alternatieven zoals educatie, houderijvoorschriften of certificering van eigenaren worden nauwelijks in overweging genomen, ondanks hun potentie om het beoogde doel te bereiken zonder rigide verbodsmaatregelen.
Tot slot zijn veel betrokken partijen, zoals rasverenigingen, eigenaren van niet-conventionele huisdieren, sectororganisaties en onafhankelijke experts, niet actief zijn benaderd om deel te nemen aan de enquête-fase van het onderzoek. Dit gebrek aan transparantie en inclusiviteit creëert een reëel risico dat het eindbeeld eenzijdig en incompleet zal zijn. Wanneer bepaalde geluiden structureel worden uitgesloten, wordt beleid al snel gebaseerd op aannames en beeldvorming in plaats van op een representatief feitenkader.
Voor dierhouders in heel Europa betekent dit dat zij geconfronteerd kunnen worden met het vooruitzicht dat het houden van bepaalde soorten – zelfs wanneer dit onder verantwoordelijke omstandigheden gebeurt – in de toekomst onmogelijk gemaakt zal worden. Het raakt niet alleen gespecialiseerde fokkers of handelaar, maar ook particulieren die hun dieren met zorg en toewijding houden.
De tussentijdse resultaten van deze studie worden op 10 juni 2025 gepresenteerd tijdens een online rondetafel voor stakeholders. Tijdens deze bijeenkomst worden de voorlopige bevindingen besproken, verdeeld over thematische sessies die onder andere gaan over het handelsverkeer, dierenwelzijn, biodiversiteit en de juridische haalbaarheid van een dergelijke lijst.
Belanghebbenden kunnen zich voor deelname aanmelden via de website van RPA Europe: https://www.rpa-europe.eu/positive-list-of-pets. Na inschrijving wordt toegangsinformatie voor de Webex-bijeenkomst toegezonden.
Stichting Animalia benadrukt met klem het belang van betrokkenheid. Deze online bijeenkomst biedt een concreet moment om als sector en als individuele houder input te leveren. De keuzes die nu gemaakt worden, bepalen het toekomstige speelveld van dierhouders in de hele EU.
Kom in actie en laat je stem horen!